Recenzja

Wielogodzinne dyskusje w gronie zaprzyjaźnionych naukowców i menedżerów niejednokrotnie sprowadzały się do dylematu, na ile tak powszechne koncepcje czy narzędzia, już od dawna stosowane w obszarze zarządzania, jak choćby benchmarking, balanced scorecard i inne mogą być traktowane jako narzędzia zarządzania wiedzą. Czy mogą służyć do analizy lub oceny kapitału intelektualne organizacji? I oto, jeden z najbardziej znanych polskich ekspertów w dziedzinie ZW/KI/OU¹ dr Amir Fazlagić zdaje się odpowiadać (pośrednio) na te pytania, w swej książce "Intellectual Capital and Benchmarking"². Wychodzi on bowiem z założenia, że ideą benchmarkingu jest "uczenie się od innych", co znakomicie wpisuje się w problematykę poruszaną w obszarze ZW/KI/OU.

Autor w swej pracy zwraca uwagę na aspekty wymiany wiedzy między jednostkami w procesie benchmarkingu. Podkreśla on wagę wymiany nie tylko wiedzy jawnej, skodyfikowanej, ale także tej ukrytej.
Istotą publikacji zdaje się być wskazanie na możliwości, jakie niesie ze sobą benchmarking w kontekście oceny kapitału intelektualnego organizacji. Dotychczas bowiem pojawiające się raporty o kapitale intelektualnym przygotowywane były indywidualnie przez firmy czy państwa, niejako dla własnego użytku. Rzadko można spotkać raporty przygotowywane w oparciu o podobną metodologię, a tym samym umożliwiające ocenę kapitału intelektualnego danej organizacji w szerszym kontekście. Menedżerowie zdają się nie dostrzegać jeszcze możliwości, jakie niesie ze sobą benchmarking kapitału intelektualnego. W rzeczywistości bowiem benchmarking stanowi niewątpliwą okazję do organizacyjnego uczenia się, transferu wiedzy oraz dobrych praktyk.

Prezentowana książka stanowi pewien kompromis pomiędzy przeglądem teoretycznego dorobku z zakresu banchmarkingu oraz kapitału intelektualnego a próbą pokazania, z wykorzystaniem konkretnych przykładów, możliwości jakie niesie ze sobą to podejście. Przykładowo, czytelnik znajdzie tu zarówno klasyfikacje różnych kategorii wskaźników wykorzystywanych przy pomiarze KI, cechy charakteryzujące dobrze skonstruowane wskaźniki, jak również konkretne, przykładowe wskaźniki wykorzystywane w różnych projektach (organizacjach). Nie należy wprawdzie spodziewać się, że książka ta (niczym instrukcja) przedstawi krok po kroku, jak postępować, chcąc zastosować w swojej firmie benchmarking KI, aczkolwiek daje ona wiele interesujących wskazówek oraz podpowiedzi, na co warto zwracać uwagę w tym procesie.
Autor prezentuje też krótko wybrane przykładowe firmy, w których zastosowane zostały metody oceny kapitału intelektualnego. Jednakże analizy przypadków nie są chyba najmocniejszą stroną tej publikacji - w innych opracowaniach można znaleźć podobne przykłady w bardziej rozbudowanej wersji. Wartym odnotowania jest tu z kolei dość rozbudowany słownik terminów związanych z tematyką benchmarkingu oraz ZW/KI/OU.

Dostrzegając wprawdzie pewne obszary wzbudzające raczej pragmatyczny niż intelektualny niedosyt, z przyjemnością i zainteresowaniem czyta się tę najnowszą publikację Amira Fazlagića. Dojrzałość i dogłębność analiz oraz łatwy w odbiorze sposób przedstawienia koncepcji jeszcze raz potwierdzają dobry warsztat i głęboką wiedzą autora w tematyce zarządzania wiedzą i kapitałem intelektualnym.