Wywiad

Sieć badawcza Kaleidoscope z Grenoble uruchomiła jesienią 2006 roku TeLearn - czyli pierwszy w świecie międzynarodowy system Open Archive (bezpłatnej bazy danych), gromadzący dane o badaniach z dziedziny szkoleń elektronicznych. Całe przedsięwzięcie jest dostępne pod adresem internetowym www.telearn.org.

TeLearn gromadzi wyniki badań europejskich z różnych dziedzin m.in.: informatyki, nauk społecznych czy pedagogiki i udostępnia je w formie archiwum. Inicjatywa ta wiąże się z główną ideą sieci Kaleidoscope, która stawia sobie za zadanie redukowanie liczby badań o tym samym profilu, aby móc jak najlepiej rozwijać poszczególne obszary nauki.

TeLearn będzie służył pomocą w sferze szkoleń nie tylko naukowcom, ale także wykładowcom, decydentom i szerokiemu gronu odbiorców, informując wszystkich o aktualnym stanie badań w dziedzinie e-szkoleń.

Doktor Nicolas Balacheff - koordynator sieci Kaleidoscope - uważa, że to bezpłatne archiwum stanowi duży wkład w rozwój całego sektora e-szkoleń: Dzięki TeLearn naukowcy z różnych dziedzin mają możliwość łatwego dostępu do wyników badań w tej dziedzinie - wyjaśnia. - W ten sposób będą one lepiej widoczne i efektywniej będzie można prowadzić badania w tym sektorze. Od systematycznej archiwizacji prac badawczych jest już bowiem tylko krok do porównywania poszczególnych ich wyników. Będzie to mogło pozytywnie oddziaływać na współzawodnictwo naukowe.

System archiwizowania TeLearn przyjmuje treści we wszystkich językach. Nie tylko teksty, ale także materiały w formie nagrań audio czy wideo. Archiwizowane materiały zawierają precyzyjne informacje o dacie publikacji, jej autorach i treści, a także dane dotyczące własności praw autorskich. Po pewnym czasie TeLearn powinien się stać wyjątkowym serwisem publikacji tematycznych, który odpowiadałby potrzebom i oczekiwaniom zarówno badaczy, jak i wydawców.

- Wolny dostęp do prac badawczych - zdaniem Nicolasa Balacheffa - wiąże się także z wieloma innymi korzyściami. W ten sposób system bezpłatnych archiwów może pomagać w rozpowszechnianiu wyników badań wśród decydentów i szerokiego grona odbiorców. Dzięki TeLearn współpraca między badaniami naukowymi a przemysłem może nabrać nowej dynamiki.

Rozmowa z Paulem Davey'em z Institute of Education w Londynie - partnerem Kaleidoscope i TeLearn.

Dorota Myko: - Jak wiele państw uczestniczy w projekcie TeLearn?
Paul Davey: - W chwili obecnej jesteśmy nastawieni na zrzeszanie tych instytucji i organizacji, które już należą do Kaleidoscopu. Oznacza to kontakt z 24 krajami z Europy oraz Japonią i Kanadą (informacje na temat wszystkich uczestników są dostępne na naszej stronie internetowej www.telearn.org/browse/publications/language/). Pozwoli to przekroczyć masę krytyczną, czyli minimalną liczbę uczestników, którą oceniamy na ok. 500 partnerów. Później będziemy mogli skoncentrować wysiłki na poszukiwaniu partnerów z zewnątrz.

- Jak dużo uniwersytetów, przedsiębiorstw oraz innych instytucji należy obecnie do Open Archive?
- Mamy ponad 100 instytucji członkowskich związanych z Kaleidoscopem. Bierzemy również pod uwagę przyjęcie nowych osób zajmujących się badaniami naukowymi. Najwięcej wyników badań dostarczają nam wyższe uczelnie i instytuty badawcze. W celu przystąpienia do TeLearn wystarczy wejść na naszą stronę www.telearn.org/institution/affiliation/?PHPSESSID

- Czy mógłby Pan bardziej szczegółowo wyjaśnić kwestię przystąpienia do archiwum?
- Każdy może się zarejestrować. Jeśli nie znajdą Państwo swojej instytucji na liście uczestników i partnerów, powinni Państwo zwrócić się do swojej dyrekcji, aby przesłała zgłoszenie do archiwum TeLearn. Idea otwartego archiwum polega na zasadzie samodzielnego archiwizowania. Można to wykonać na dwa sposoby. Jeśli w rozumieniu procedur instytucji są Państwo autorami publikacji - jako samodzielni pracownicy naukowi - sami rejestrują Państwo swoje publikacje (oczywiście po uzyskaniu zgody wszystkich ewentualnych współautorów). Jeśli dokument nie był jeszcze nigdzie publikowany, być może będą Państwo także potrzebować zgody Dyrektora Projektu, gdyż publikacja jednocześnie reprezentuje działalność Państwa instytucji. Jeśli natomiast prawa autorskie należą do instytucji, która jest Państwa pracodawcą, wtedy zgłoszenie należy wykonać w imieniu tej instytucji, według odpowiednich wymaganych procedur.
Za publikację w naszym archiwum nie otrzymuje się wynagrodzenia. Otwarte i bezpłatne archiwum ma zapewnić darmowy dostęp do prac badawczych, cała współpraca opiera się na wzajemnym zaufaniu.

- Jak wielu użytkowników zyskało archiwum w ciągu tych kilku miesięcy od swego powstania?
- Dopóki nie osiągniemy zakładanej liczby uczestników (minimum 500), liczba korzystających z archiwum nie jest najważniejsza. Na tym etapie bardziej istotne jest rozpowszechnienie informacji o istnieniu archiwum.

- Jak wiele osób jest zatrudnionych przy tworzeniu archiwum? Czy są one wyłącznie pracownikami Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS) w Grenoble?
- Zasadnicza ekipa związana jest z CNRS w Grenoble. Ale działa także pozamiejscowy zespół z Institute of Education w Londynie, zajmujący się rozpowszechnianiem informacji, oraz zespół z Uniwersytetów w Bristolu i Monachium, ułatwiający nawiązywanie kontaktów z uczonymi, którzy mogliby przystąpić do współpracy.

- Co należy do najtrudniejszych zadań w pracy archiwistów - promocja i szerzenie informacji o archiwach czy też samo zbieranie dokumentów i ich katalogowanie?
- Każde z tych zadań jest trudne i ogólnie rzecz biorąc całe przedsięwzięcie jest wyzwaniem zarówno w kwestii zarządzania organizacją, jak i rozszerzania liczby uczestników i autorów archiwum. Niektórzy naukowcy mają obawy, czy ich prawa autorskie będą respektowane.
Nad każdym takim przypadkiem trzeba pracować z osobna - a to zabiera bardzo dużo czasu.

- A co jest najprzyjemniejsze w pracy nad TeLearn?
- Ależ to jest wszystko bardzo ciężka praca! Najprzyjemniejsza jest jednak sama świadomość tworzenia pierwszego w świecie bezpłatnego archiwum poświęconego zastosowaniu nowych technologii w nauczaniu.

- Czy Kaleidoscope i TeLearn współpracują z innymi podobnymi organizacjami z Europy, Ameryki Północnej, Azji i Australii?
- Wyniki prac Kaleidoscopu zamieszczamy na stronie internetowej www.noe-kaleidoscope.org. Każdy może przystąpić do sieci nawiązując współpracę z jej obecnymi członkami: indywidualnymi osobami, zespołami lub instytucjami. Najczęściej naszymi parterami zostają osoby, które spotykamy na różnych konferencjach i warsztatach.

- Czy współpracują już Państwo z mediami zajmującymi się sprawami nauki i edukacji, takimi jak radio i telewizja, prasa, serwisy internetowe?
- Działania marketingowe są prowadzone i koordynowane przez zespół zajmujący się promocją i rozpowszechnianiem. Współpracujemy z firmą ICWE z Berlina (organizatorem konferencji Online Educa), która pomaga nam w kontaktach z prasą. Inny nasz partner to ATiT z Belgii.

- Czy myślą Państwo, że przedstawiciele Polskiego rynku e-learning mogą zainteresować się współpracą z archiwum TeLearn?
- Polska jako największy kraj Unii Europejskiej w Europie Centralnej i Wschodniej jest bardzo ważna dla Kaleidoscopu. Dlatego pragniemy skierować do Państwa - wszystkich Czytelników "e-mentora" i nie tylko - szczególne zaproszenie do wspólnej pracy w ramach archiwum TeLearn.

- Czy byłoby wskazane, żeby instytucje i firmy polskie zajmujące się e-learningiem pomagały innym krajom Europy Wschodniej i Centralnej nawiązywać kontakty z Kaleidoscopem?
- Zdecydowanie tak! Zależy nam na porozumieniu i poszerzaniu kontaktów z Europą Wschodnią i Centralną. Chciałbym polecić wszystkim zainteresowanym kontakt z Jenny Sendową z Bułgarii (jenny.sendova@gmail.com), która jest naszym przedstawicielem właśnie na tę część naszego kontynentu.

- Bardzo dziękuję za rozmowę.