Relacja z konferencji Technologie informacyjne w warsztacie nauczyciela

Katedra Informatyki i Metod Komputerowych Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie od wielu lat wspiera edukację informatyczną oraz wykorzystanie komputerów w szkołach. Jedną z form tej działalności jest organizowana w kwietniu każdego roku konferencja połączona z warsztatami, adresowana do nauczycieli szkolnych i akademickich, zatytułowana Technologie informacyjne w warsztacie nauczyciela¹. Z założenia ma to być forum wymiany doświadczeń i idei dotyczących ciekawych pomysłów na wzbogacanie tradycyjnych form nauczania możliwościami, jakie dają nowoczesne technologie komputerowe i internet. Od trzech lat formuła konferencji ewoluuje w kierunku zwiekszenia w niej udziału nauczycieli z różnych typów szkół. Celem tych działań jest nie tylko uwzględnienie opinii przedstawicieli uczelni, które odpowiadają za kształcenie nauczycieli, w tym za przygotowanie ich do stosowania komputerów w nauczaniu, ale także wysłuchanie głosów bezpośrednich adresatów tych działań. Nauczycielom dedykowany jest szczególnie drugi dzień konferencji, w którym oprócz tradycyjnych wystąpień organizowane są także warsztaty. Ich tematyka pozwala uczestnikom zapoznać się w sposób praktyczny z najnowszymi trendami w edukacji - zarówno w znaczeniu rozwiązań technicznych, jak i pomysłów w zakresie metodyki realizacji zajęć szkolnych.

Chociaż ogólne ramy konferencji pozostają od kilkunastu lat niezmienione, a wyznacza je problematyka przygotowania nauczycieli do wykorzystania komputerów w edukacji, to jednak każdego roku organizatorzy starają się zdefiniować zakres tematów aktualnych, których w szczególności powinny dotyczyć wystąpienia konferencyjne. Porównanie tematów z kolejnych lat pozwala zauważyć, jak zmieniają się kierunki rozwoju współczesnej edukacji. Temat tegorocznej konferencji podkreśla to szczególnie wyraźnie. Przedmiotem uwagi są w nim bowiem nowe wyzwania edukacyjne implikowane rozwojem technologii informacyjnej. Bardziej szczegółowe zagadnienia wskazują, iż wśród tych wyzwań należy wymienić:

• perspektywy wykorzystywania metod m-learningowych na różnych etapach kształcenia,
• rolę serwisów społecznościowych w kształceniu i wychowaniu,
• ICT w koncepcji lifelong learning,
• obecność technik multimedialnych w warsztacie nauczyciela.

Spośród przesłanych zgłoszeń organizatorzy zakwalifikowali do prezentacji 36 referatów. Pogrupowano je w osiem sesji, niektóre z nich odbywały się równolegle. Wprowadzenia w problematykę dokonał prof. Ryszard Tadeusiewicz wystąpieniem zatytułowanym Wielorakość wcieleń i ról komputera w szkole. Zwrócił on uwagę na te aspekty wykorzystania komputera, które pojawiły się wraz z rozwojem technik komunikacyjnych, a więc wskazywał na możliwość kontaktów poprzez internet pomiędzy szkołą a rodzicami, w tym na udostępnianie rodzicom informacji na temat postępów ich pociech poprzez wirtualne konsultacje z nauczycielami czy tzw. e-dziennik.

O aktualnych trendach i nowych sposobach edukacyjnego wykorzystania komputerów mówiono także podczas sesji, które zatytułowano Wieloaspektowość wirtualnej rzeczywistości edukacyjnej oraz Serwisy społecznościowe i technologia Web 2.0 w edukacji. W ich trakcie poruszano m.in. zagadnienia metodyczne, które ilustrują następujące tytuły referatów: Czy E-edukacja dla nauczycieli i wykładowców akademickich - różne drogi, lecz jeden cel oraz kształcenie zdalne potrzebuje nowej metodyki?. Omawiano również przydatność i wykorzystanie technologii Web 2.0 w kształceniu przyszłych nauczycieli języków obcych, rozważano znaczenie blogów jako wyzwania edukacyjnego, a nawet zastosowanie lingubotów w e-learningu.

Nowością na krakowskiej konferencji było pojawienie się problematyki związaniej z dostosowaniem komputera do potrzeb seniorów. Zaprezentowano - będący rezultatem międzynarodowego projektu² - portal Eldy, który umożliwia korzystanie z poczty elektronicznej, surfowanie po internecie oraz redagowanie prostych dokumentów (dostępny jest on również w języku polskim). Inną propozycją w tej kategorii były e-warsztaty dla seniorów. A ponieważ zgodnie z ideą kształcenia ustawicznego edukację komputerową można zaczynać już w przedszkolu - była także mowa o inicjatywach firm Intel (Classmate PC) oraz Microsoft (Magellan) adresowanych do najmłodszych użytkowników.

Tradycyjnie podczas kwietniowej konferencji na UP w Krakowie prezentowano również wyniki badań odnoszących się do edukacyjnych zastosowań komputerów. Relacje dotyczyły z jednej strony badania kompetencji nauczycieli w zakresie technologii informacyjnej (uczących przedmiotu informatyka oraz nauczycieli wychowania przedszkolnego), z drugiej zaś zachowań medialnych młodzieży w przestrzeni internetu.

Dodatkowo, dzięki nawiązaniu współpracy z Polskim Towarzystwem Informatycznym, tegoroczna konferencja została włączona w obchody Światowych Dni Społeczeństwa Informacyjnego, nad którymi patronat honorowy objął Przewodniczący Parlamentu Europejskiego - prof. Jerzy Buzek. Z tego też powodu integralną częścią obrad stał się panel dyskusyjny zatytułowany Systemy certyfikacji umiejętności komputerowych. Oprócz znanych już różnych poziomów ECDL zaprezentowano propozycje certyfikatów zawodowych, w tym zawodu informatyka.

W drugim dniu obrad dominowały zagadnienia związane z praktycznym wykorzystaniem technologii multimedialnych w pracy nauczyciela. Problematyka ta była wprowadzeniem do popołudniowych warsztatów, w których uczestniczyło 58 osób, głównie nauczycieli. Tematyka zajęć była na tyle zróżnicowana, że każdy mógł znaleźć interesujące go zagadnienia. Warsztaty odbywały się w laboratoriach komputerowych Katedry Informatyki i Metod Komputerowych, gdzie każdy uczestnik miał do dyspozycji komputer i mógł na bieżąco realizować zadania prezentowane przez prowadzących warsztaty. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się propozycje warsztatowe, które dotyczyły tworzenia screencastów, wykorzystania narzędzi Google oraz tablic interaktywnych. Dzięki pomocy sponsorów udało się znacznie zredukować opłatę za udział nauczycieli w konferencji i warsztatach (wynosiła ona łącznie 61 zł), a tym samym zachęcić do uczestnictwa większą niż w roku ubiegłym grupę nauczycieli szkolnych.

W konferencji wzięło udział około 100 osób, w tym 76 przedstawicieli 28 ośrodków akademickich oraz instytucji edukacyjnych z 17 miast Polski. W obradach licznie uczestniczyli także pracownicy i studenci Uniwersytetu Pedagogicznego. Funkcjonująca od trzech lat nowa formuła konferencji przewiduje udział nauczycieli szkolnych szczególnie w drugim dniu obrad, który przeznaczony jest na prezentację praktycznych rozwiązań w połączeniu z częścią warsztatową. Z tego powodu w drugim dniu na ogół zwiększa się liczba uczestników - w tym roku wzrosła ona o 47 nauczycieli.

Z pełną listą zaprezentowanych referatów można zapoznać się na stronie internetowej konferencji, dostępnej pod adresem: http://www.up.krakow.pl/kmk/konferencja/. Wkrótce zostaną na niej opublikowane także prezentacje z wystąpień oraz aktualna galeria zdjęć.