Relacja z konferencji

20 stycznia br. na Politechnice Warszawskiej odbyła się konferencja „Moc MOOCów - czas na polską platformę”, zorganizowana przez Fundację Młodej Nauki. Wydarzenie to zgromadziło wielu znamienitych gości ze świata nauki, polityki i gospodarki. Celem konferencji było zainicjonowanie współpracy podmiotów zainteresowanych budowaniem platformy MOOC i upowszechnianiem wiedzy naukowej.

Przyjmuje się, że idea MOOC (Massive Open Online Course bądź Courses) istniała już od 2008 roku, lecz dopiero w 2012 roku termin ten rozpropagowano¹, głównie za sprawą określenia roku 2012 „rokiem MOOC-ów”². Właśnie wtedy powstały trzy największe platformy MOOC: Coursera, edX i Udacity. Zakłada się, że inicjatywa MOOC wywodzi się z szerszej koncepcji otwartych zasobów edukacyjnych, czyli cyfrowych materiałów oferowanych za darmo i publicznie nauczycielom, studentom i samoukom do użytku i ponownego wykorzystania do nauczania, uczenia się i badań³.

Jak sama nazwa wskazuje, MOOC to darmowe i otwarte kursy dla dużej liczby osób, które dostępne są za pośrednictwem internetu. Stanowią specyficzną formę kształcenia na odległość, wymagająca nie tylko przygotowania wkładu merytorycznego, ale również odpowiedniego zaplecza technicznego.

Na świecie kursy typu MOOC cieszą się coraz większą popularnością, a za ich przygotowanie odpowiadają najlepsze światowe uczelnie, ale również firmy czy organizacje non-profit. Jednak większość kursów oferowana jest w języku angielskim. Choć w Polsce wiele uczelni rozwija własne kursy e-learningowe, grono ich odbiorców jest ograniczone i nie zdobywają one takiej popularności jak np. kursy na platformie Coursera. Dlatego na światowej mapie kursów MOOC Polska stanowi „białą plamę”. Z potrzeby upowszechniania wiedzy naukowej, promocji polskiej nauki i kultury w świecie, a przede wszystkim chęci zaoferowania Polakom atrakcyjnych i wartościowych zajęć edukacyjnych narodził się pomysł ogólnonarodowego projektu platformy MOOC. Takie przedsięwzięcie wymaga połączenia sił rodzimych uczelni, pojedynczych uczonych, przedsiębiorców i innych podmiotów zaangażowanych w rozwój edukacji.

Cele, jakie postawili sobie organizatorzy konferencji, to:

• skupienie wokół projektu Polska Platforma MOOC osób zaangażowanych w działania - uczonych i przedsiębiorców,
• stworzenie rady programowej projektu,
• podpisanie listu inicjującego konsorcjum instytucji zaangażowanych w projekt,
• zainicjowanie publicznej debaty na temat systemowych rozwiązań dla powszechnych kursów online.

Konferencja Moc MOOC-ów - czas na polską platformę, zorganizowana przez Fundację Młodej Nauki (FMN), odbyła się na Wydziale Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej. Wydarzenie to zostało objęte patronatem honorowym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Konferencję Rektorów Akademickich Szkół Polskich. Patronami merytorycznymi konferencji były: czasopisma „Perspektywy”, „Forum Akademickie” i „e-mentor”, jak również portal Innpoland. W pierwszej części konferencji podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Włodzimierz Duch wręczył Prezes FMN Kindze Kurowskiej list gratulacyjny w imieniu pani Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego - prof. Leny Kolarskiej-Bobińskiej. Kinga Kurowska podkreśliła, że celem konferencji było skupienie się wszystkich instytucji zaangażowanych w szkolnictwo wyższe i działania wokół polskiej nauki. W tej części spotkania poruszano także kwestie roli organizacji rządowych i pozarządowych w procesie tworzenia MOOC-ów. W debacie moderowanej przez Jacka Cholewińskiego - dziennikarza Telewizji Polskiej - udział wzięli m.in.: prof. Włodzisław Duch, prof. Wiktor Jędrzejec - dyrektor Departamentu Szkolnictwa Artystycznego i Edukacji Kulturalnej (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego), prof. Stanisław Bielecki - wiceprzewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich i rektor Politechniki Łódzkiej, prof. Jan Szmidt - rektor Politechniki Warszawskiej, Wojciech Kowalski - wiceprezes Gaz-System SA, Jacek Żakowski - wykładowca Collegium Civitas oraz dziennikarz tygodnika „Polityka”, dr Jacek Lewicki - wiceprezes Fundacji Młodej Nauki, a także Marcin Sawicki, występujący w imieniu Janusza Piechocińskiego - wicepremiera i ministra gospodarki.

Debata została zamknięta symbolicznym podpisaniem Listu Intencyjnego wspierającego inicjatywę utworzenia Polskiej Platformy MOOC.

Drugą część konferencji poświęcono kwestiom bardziej szczegółowym, m.in. wskazówkom, jak przygotować wysokiej jakości kursy MOOC. Moderatorami tej dyskusji byli dr Jacek Lewicki oraz Bartosz Muczyński - członek Rady Programowej projektu. Jacek Lewicki podkreślił, że celem projektu jest znalezienie możliwie najszerszego pola współpracy pomiędzy jednostkami, np. uczelniami. Doświadczeniem w tym zakresie podzielił się założyciel niemieckiej platformy MOOC - Iversity - Jonas Liepmann, który zauważył, że dobrym pomysłem jest zaprojektowanie otwartej edukacyjnej platformy europejskiej. Różne platformy mogłyby między sobą współpracować na wybranych poziomach, co daje także możliwość wymiany doświadczeń edukacyjnych pomiędzy uniwersytetami w Europie i na świecie. Tworzenie otwartych kursów online to proces, który się rozwija, bowiem rynek edukacyjny dojrzał do tego typu przedsięwzięć i już na podstawie kilku pierwszych kursów użytkownicy będą wiedzieć, jaki potencjał tkwi w kształceniu internetowym.

Konferencja zakończyła się podsumowaniem, które dotyczyło przede wszystkim dalszych możliwości rozwoju projektu o nazwie Polska Platforma MOOC. W wyniku konferencji powstała rada projektu składająca się z przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych i uczelni, m.in.: metodyków i przedstawicieli ośrodków kształcenia na odległość, popularyzatorów nauki czy przedsiębiorców.

Wszyscy uczestnicy konferencji zgodnie poparli potrzebę utworzenia Polskiej Platformy MOOC, zgadzając się co do tego, że stanie się ona skutecznym narzędziem, a projekt zakończy się sukcesem tylko wtedy, gdy będzie przedsięwzięciem ogólnokrajowym, skupiającym różne środowiska i prezentującym szeroką ofertę wysokiej jakości atrakcyjnych kursów dla różnych grup społecznych.

Bibliografia

• Giving Knowledge for Free: the Emergence of Open Educational Resources, OECD, 2007, http://www.oecd.org/edu/ceri/38654317.pdf.
• E. Longstaff, The Prehistory of MOOCs: Inclusive and Exclusive Access in the Cyclical Evolution of Higher Education, „Journal of Organisational Transformation & Social Change” 2014, Vol. 11, No. 3, s. 164-184, http://dx.doi.org/10.1179/1477963314Z.00000000028.
• L. Pappano, The year of the MOOC, „The New York Times”, 02.11.2012, http://www.nytimes.com/2012/11/04/education/edlife/massive-open-online-courses-are-multiplying-at-a-rapid-pace.html?_r=0.