Wprowadzenie

Wejście Polski do Unii Europejskiej wzbogaciło możliwości naszego kraju w zakresie realizacji innowacyjnych projektów w oparciu o dofinansowanie z programów unijnych. Oprócz dobrze znanych funduszy strukturalnych, warto zwrócić uwagę także na inne inicjatywy Komisji Europejskiej w tym zakresie. Jedną z nich jest program eTEN, którego głównym celem jest przyspieszenie rozwoju e-usług w społeczeństwie informacyjnym przez dofinansowywanie ich implementacji o zasięgu transeuropejskim. Skutecznym sposobem promocji mniej znanych programów unijnych jest organizowanie spotkań zwanych Dniami Informacyjnymi, podczas których przedstawiane są główne cele danego programu, zakres jego oddziaływania, profil instytucji, które mogą ubiegać się o grant oraz zasady składania wniosków. W Polsce, już po raz drugi, Dzień Informacyjny programu eTEN zorganizował Krajowy Punkt Kontaktowy programu eTEN przy Ministerstwie Nauki i Informatyzacji. W konferencji, której głównymi punktami były dwa wystąpienia Davida Brostera z Komisji Europejskiej, wzięło udział ponad 100 osób z różnych instytucji. Do aktywności w ramach projektów unijnych zachęcał uczestników również Podsekretarz Stanu MNiI, Włodzimierz Marciński. Zalety programu eTEN prezentowała też w formie wideokonferencji Komisarz Departamentu Information Society and Media, Viviane Reding, podkreślając konieczność tworzenia elektronicznych usług sprzyjających rozwojowi, nowym inwestycjom, zwiększeniu zatrudnienia oraz większej konkurencyjności europejskiej gospodarki.

Główne założenia programu eTEN

Jednym z elementów dobrze funkcjonującego społeczeństwa informacyjnego jest powszechny dostęp do usług drogą elektroniczną. Niestety w wielu krajach, w tym w Polsce, liczba spraw urzędowych, jakie można przeprowadzić online jest znikoma, co powiększa dysproporcje w rozwoju między państwami. Z tego powodu niezwykle cenne są inicjatywy zmierzające do poprawy obecnej sytuacji, takie jak program eTEN. Program finansuje etap projektu, na który najczęściej brakuje środków, a mianowicie wprowadzenie usługi na rynek. Można z niego uzyskać dofinansowanie na przedsięwzięcia realizowane w sześciu dziedzinach: eAdministracja, MSP, eInclusion (zapobieganie alienacji społecznej), eLearning, eZdrowie oraz Zaufanie i Bezpieczeństwo (propagowanie bezpiecznej komunikacji elektronicznej).

O dofinansowanie projektów mogą starać się konsorcja złożone z minimum dwóch instytucji z różnych krajów członkowskich i kandydujących do przystąpienia do UE. Proponowana usługa powinna bazować na istniejącej technologii (program nie finansuje badań i rozwoju), być innowacyjna, realizować zadania publiczne i mieć zasięg transeuropejski. Konsorcja mogą wnioskować o pomoc finansową na dwóch etapach realizacji usługi: Testowanie rynku (Market validation) - do 50% kosztów oraz Wdrożenie wstępne (Initial deployment) - do 10% kosztów. Suma dofinansowania nie może przekroczyć 10% całości kosztów projektu. Wnioski można składać też na tzw. akcje wspierające - Support Actions, a więc działania promujące sam program. Organizatorzy programu eTEN usiłują zwiększyć kwotę dofinansowania etapu Wdrożeń wstępnych do 30% kosztów¹. eTEN wspomaga twórców w początkowych etapach rozwoju, jednak jego długofalowym celem jest doprowadzenie do stanu, w którym dofinansowywane usługi rzeczywiście pojawią się na rynku i będą służyć obywatelom Unii.

Program eTEN w 2004 r.

43 mln euro wynosił budżet programu 215 wniosków spłynęło do Komisji 204 wnioski przeszło ocenę wstępną 47 wniosków zakwalifikowano (42 Market Validation,                                              1 Initial Deployment,                                              4 Support Actions) 9 wniosków zostało na liście rezerwowej 1 projekt rozpoczął się już w lutym 2005 r.

Statystyki projektów z 2004 r.
Projekty otrzymane: 204 8 - Initial Deployment 183 - Market Validation 13 - Support Actions	Sfinansowane projekty Market Validation: 42 11 - eHealth 9 - eGovernment 9 - MSP 10 - eLearning 2 - eInclusion 1 - Trust and Security

Przykłady projektów w ramach eTEN

MedaShip

Usługi edukacyjne dla lekarzy znajdujących się na statkach. System doradczy pozwalający na komunikację pomiędzy statkami a specjalistami znajdującymi się w tradycyjnych szpitalach. Wdrożone usługi: Tele-Cardiology, Ultrasound Examinations, Videoconferencing. Dofinansowanie - 1,47 mln euro. Kraje uczestniczące: Grecja, Francja, Niemcy, Włochy.

SPES project

Projekt dotyczący stosowania karty identyfikacyjnej i podpisu elektronicznego dla osób podróżujących pomiędzy miastami w Danii, Niemczech, Włoszech i Wielkiej Brytanii. Dofinansowanie - 1,1 mln euro.

E-learning w programie eTEN

Główne cele programu w ramach e-learningu to promowanie usług, które będą ułatwiać mieszkańcom Unii Europejskiej dostęp do e-edukacji, implementowanie ICT do edukacji i szkoleń, a także wdrażanie usług skoncentrowanych na osobie uczącej się. Program wspiera również działania wzmacniające powiązania między badaniami, edukacją i szkoleniami. Kluczowymi aspektami programu są: kształcenie ustawiczne, w tym szczególnie kształcenie zawodowe oraz re-skilling, a więc usługi, które pomagają pracownikom nabyć nowe umiejętności niezbędne w pracy zawodowej (np. nauka nowych technologii itp.). Prowadzący spotkanie D. Broster poinformował, że zdecydowana większość projektów składanych w tym obszarze tematycznym dotyczyła kształcenia osób dorosłych (po 35 roku życia). Wynika to głównie z faktu, że większość państw woli prowadzić nauczanie dzieci i młodzieży według norm narodowych. Rozwiązania globalne (a takie są wymagane przez program eTEN) pojawiają się dopiero w kształceniu ustawicznym bądź kształceniu zawodowym.

eContent

Ostatnia część Dnia Informacyjnego została poświęcona na krótkie przedstawienie siostrzanego programu eContent, którego celem jest stymulowanie wzrostu europejskiego sektora treści cyfrowych. Przedstawiciel Krajowego Punktu Kontaktowego programu eContent, Michał Krok zaprezentował założenia i omówił efekty zakończonego już programu, którego naturalną kontynuacją będzie program eContent Plus. Poinformował on, że w ostatnim konkursie eContent wzięły udział 54 instytucje z Polski, w tym urzędy miasta (2 projekty), szkoły wyższe (11 projektów), instytuty badawcze (9 projektów), jedna biblioteka oraz muzeum. Zachęcił również do zainteresowania się programem eContent Plus, którego szacowany budżet to 130-160 mln euro.

Więcej informacji

Krajowy Punkt Kontaktowy programu eTEN: http://www.mnii.gov.pl, eten@mnii.gov.pl
Europe's Information Society Thematic Portal: http://europa.eu.int/eten
Krajowy Punkt Kontaktowy programu eContent: http://www.econtent.agh.edu.pl