Abstract

The aim of the presented research was to check what determines the creative thinking of IT employees. The concept is defined with reference to Urban's concept of creativity, the personality conditions are described using Costa and McCrae's five-factor model of personality, while the overview of the environmental conditions is based on Kolb's organisational climate approach. 224 programmers (110 women and 114 men) participated in the study and were asked to complete the following research tools with validated psychometric properties: Urban and Jellen's Test for Creative Thinking - Drawing Performance, Costa and McCrae's NEO-FFI Personality Inventory, and Kolb's Organisational Climate Questionnaire. The data obtained confirms the association of the programmers' creative thinking with openness to experience, conscientiousness and organisational climate, including demands and leadership. Gender modifies the relationships considered. The knowledge gained can help develop training programmes addressed to people who wish to develop their creative potential; it can also create an innovation-friendly organisational culture.

Keywords: creative thinking, personality, organisational climate, programmers, gender

References

• Amabile, T. M. (1988). A model of creativity and innovation in organizations. Research in Organizational Behavior, 10(1), 123-167.
• Chełpa, S. (1993). Walidacja Kwestionariusza Klimatu Organizacyjnego Kolba. Przegląd Psychologiczny, 34, 379-387.
• Costa, P. T. i McCrae, R. R. (1992). The five-factor model of personality and its relevance to personality disorders. Journal of Personality Disorders, 6(4), 343-359. https://doi.org/10.1521/pedi.1992.6.4.343
• Costa, S., da, Páez, D., Sánchez, F., Garaigordobil, M. i Gondim, S. (2015). Personal factors of creativity: A second order meta-analysis. Journal of Work and Organizational Psychology, 31(3), 165-173. https://doi.org/10.1016/ j.rpto.2015.06.002
• Ekvall, G. (1996). Organizational climate for creativity and innovation. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(1), 105-123. https://doi.org/10.1080/13594329608414845
• Eysenck, H. J. (1995). Creativity as a product of intelligence and personality. W D. H. Saklofske i M. Zeidner (red.), International handbook of personality and intelligence (s. 231-247). Plenum Press. https://doi.org/10.1007/978-1-4757-5571-8_12
• Feist, G. J. (1998). A meta-analysis of personality in scientific and artistic creativity. Personality and Social Psychology Review, 2(4), 290-309. https://doi.org/10.1207/s15327957pspr0204_5
• Gajda, A. (2015). Osiągnięcia szkolne i kreatywność w poszukiwaniu przyczyn zróżnicowania relacji. Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja, 18(2), 55-78.
• Hunter, S. T., Bedell, K. E. i Mumford, M. D. (2007). Climate for creativity: A quantitative review. Creativity Research Journal, 19(1), 69-90. https://doi.org/10.1080/10400410709336883
• Kwaśniewska, J. i Nęcka, E. (2004). Perception of the climate for creativity in the workplace: the role of the level in the organization and gender. Creativity Innovation and Management, 13(3), 187-196.
• Lipińska-Grobelny, A. (red.). (2007). Klimat organizacyjny i jego konsekwencje dla funkcjonowania pracowników. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Lipińska-Grobelny, A. (2018). Psychologiczny kontekst wielopracy - analiza różnic płciowych. Polskie Forum Psychologiczne, 4(23), 743-758. https://doi.org/10.14656/PFP20180406
• Lipka, A. (2012). Wybrane teorie twórczości - wnioski dla kształtowania kreatywnego kapitału ludzkiego. W A. Lipka (red.). Kształtowanie kreatywnego kapitału ludzkiego (wybrane zagadnienia) (s. 11-35). Wydawnictwo UE w Katowicach.
• Lipowska, J. (2013). Zależność kreatywności pracowników od elementów środowiska pracy. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 1(90), 23-33.
• Matczak, A., Jaworowska, A. i Stańczak, J. (2000). Rysunkowy Test Twórczego Myślenia K. K. Urbana i H. G. Jellena. TCT-DP. Podręcznik. Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
• Nęcka, E. (2003). Psychologia twórczości. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Olszak, C. (2017). Twórcza organizacja. Komputerowe wspomaganie twórczości organizacyjnej. C. H. Beck.
• Sopińska, A. (2018). Kreatywność a innowacyjność organizacji. Otwarte innowacje jako przejaw współkreatywności. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 161, 11-27. https://doi.org/10.33119/SIP.2018.161.1
• Strzałecki, A. (1989). Twórczość a style rozwiązywania problemów praktycznych. Ujęcie prakseologiczne. Zakład Narodowy im. Ossolin?skich.
• Zawadzki, B., Strelau J., Szczepaniak, P. i Śliwińska, M. (1998). Inwentarz osobowości NEO-FFI Costy i McCrae. Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
• Tokarz, A. (1991). Poczucie humoru a aktywność twórcza człowieka. Psychologia Wychowawcza, 34(4), 229-311.
• Urban, K. K. (1996). Test for Creative Thinking - Drawing Production (TCT-DP) by K. K Urban & H. H. Jellen. Manual. Swets and Zeitlinger.
• Żuk, T. (1986). Uzdolnienia twórcze a osobowość. Wydawnictwo UAM.