Abstract

Advertising is a common part of everyday life. Because of that it is considered as a social and cultural phenomenon. It is also connected with a fact, that consequences of advertising are not only intentional (as in economy) but also unintentional. The last effects may be a cause of social and cultural changes, which can be negative or positive. First of all, the negative aspect of advertising's social and cultural impact is often analyzed by critics, but positive is usually omitted.

This article presents both of them in three spheres: promotion of esthetic standards, language changes and modeling social behavior, in order to show that we need to maximize advantages and to reduce disadvantages.

The presented analysis has the practical implications for the consumer education. It is very important to include social and cultural impact of advertising in consumer socialization, because well educated consumer is an important element of mechanisms of controls of advertising.

Bibliography

• Barber B.R., Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, MUZA, Warszawa 2008.
• Barwicka K., Kaługa Z., Dziecko jako odbiorca reklamy. Przegląd badań i danych dotyczących wpływu reklamy na zdrowie dzieci, Konferencja Potencjał Rynku Dziecięcego, Warszawa, 14-15.06.2007.
• Bogunia-Borowska M., Reklama jako tworzenie rzeczywistości społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004.
• Bralczyk J., Język na sprzedaż, GWP, Gdańsk 2004.
• Braun-Gałkowska M., Reklama telewizyjna a dzieci, "Edukacja i Dialog" 1997, No. 6, pp. 68-72.
• Buijzen M., Valkenburg P.M., Parental mediation of undesired advertising effects, "Journal of Broadcasting & Electronic Media" 2005, Vol. 49, pp. 153-165, http://dx.doi.org/10.1207/s15506878jobem4902_1.
• Bylok F., Sikora J., Sztumska B., Wybrane aspekty socjologii rynku, Wydawnictwo Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2005.
• Dąbrowska A., Janoś-Kresło M., Ozimek I., Ochrona i edukacja konsumentów we współczesnej gospodarce rynkowej, PWE, Warszawa 2005.
• Dittmar H., Blayney M., Women's self-reported eating behaviours and their responses to food and non-food television advertisement, "European Eating Disorders Review" 1996, Vol. 4, pp. 217-231, http://dx.doi.org/10.1002/(SICI)1099-0968(199612)4:4<217::AID-ERV135>3.0.CO;2-N.
• Dolacka-Gasparska M., Działalność telewizji publicznej na rzecz poprawności językowej ze szczególnym uwzględnieniem języka reklamy, [in:] Markowski A. (ed.), Sprawozdanie o stanie ochrony języka polskiego za lata 2003-2004, http://www.senat.pl/k5/dok/dr/900/a/943.pdf.
• Greenberg B.S., Brand J.E., Television news and advertising in the schools: The "Channel One" controversy, "Journal of Communication" 1993, Vol. 43, pp. 143-151, http://dx.doi.org/10.1111/j.1460-2466.1993.tb01252.x.
• Gunn D., Czy reklamy zdobywające nagrody wspomagają sprzedaż? , [in:] Jones J.Ph. (ed.), Jak działa reklama, GWP, Gdańsk 2004, pp. 219-226.
• Hałdys K., Reklama telewizyjna i system ochrony nieletnich przed jej oddziaływaniem. "Znaczenie - Zeszyty Naukowe Zakładu Europeistyki Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie" 2007, No. 1 (3), pp. 198-221.
• Jasielska A., Maksymiuk R.A., Dorośli reklamują, dzieci kupują. Kindermarketing i psychologia, Scholar, Warszawa 2010.
• Kall J., Reklama, PWE, Warszawa 1998.
• Kasztelan E., Stan zareklamowania. Reklama wobec dziecka w środkach masowego przekazu, Agencja Wydawniczo-Reklamowa Alta 2, Wrocław 1999.
• Kossowski P., Dziecko i reklama telewizyjna, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Gdańsk 1999.
• Kunkel D., et al., Report of the APA task force on advertising and children. Section: Psychological Issues in the increasing Commercialization of childhood, Report of the APA 2004, www.apa.org/pubs/info/reports/advertising-children.aspx?item=1.
• Lewicka-Strzałecka A., Edukacja konsumencka. Cele, instrumenty, dobre praktyki, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa 2006.
• Maison D., Maliszewski N., Co to jest reklama społeczna, [in:] Maison D., Wasilewski P. (eds.), Propaganda dobrych serc, czyli rzecz o reklamie społecznej, Agencja Wasilewski, Kraków 2002, pp. 9-41.
• Maison D., Utajone postawy konsumenckie. Analiza możliwości wykorzystania metody IAT, GWP, Gdańsk 2004.
• Maksymiuk R.A., Jasielska A., Komunikacja marketingowa w Internecie. Między prosumentem, producentem i konsumentem, [in:] Kwiatkowska G.E., Markiewicz K. (eds.), Komunikowanie się. Nowe wyzwania, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010, pp. 27-37.
• Maksymiuk R.A., Jasielska A., Rola mass mediów i reklamy w powstawaniu anoreksji i bulimii w okresie adolescencji, [in:] Szewczyk L., Talik E. (eds.), Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej i osobowości. Psychologia kliniczna nastolatka, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2009, pp. 183-208.
• Malson H., Ryan V., Tracing a matrix of gender: an analysis of the feminine in hospital-based treatment for eating disorders, "Feminism & Psychology" 2008, Vol. 18, pp. 112-132, http://dx.doi.org/10.1177/0959353507084955.
• Mikoda Ł., Reklama - metamorfozy przekazu, [in:] Wierzchoń M., Orzechowski J. (eds.), Nowe trendy w reklamie. Między nauką a praktyką, Wydawnictwo SWPS "Academica", Warszawa 2010, pp. 197-212.
• Mohr L.A., Webb D.J., Harris K.E., Do consumers expect companies to be socially responsible? The impact of corporate social responsibility on buying behavior, "The Journal of Consumer Affairs" 2001, Vol. 35, pp. 45-72, http://dx.doi.org/10.1111/j.1745-6606.2001.tb00102.x.
• Myers Ph.N., Biocca F.A., The elastic body image: the effects of television advertising and programming on body image distortions in young women, "Journal of Communication" 1992, Vol. 42, pp. 108-133, http://dx.doi.org/10.1111/j.1460-2466.1992.tb00802.x.
• Nairn A., Berthon P., Creating the customer: the influence of advertising on consumer market segments - evidence and ethics, "Journal of Business Ethics" 2003, Vol. 42, pp. 83-99, http://dx.doi.org/10.1023/A:1021620825950.
• Niewęgłowski J., Dziecko a reklama. Edukacja czy manipulacja?, "Seminare. Poszukiwania naukowe" 2002, Vol. 18, pp. 499-512.
• Norman D.A., Emotional design: why we love (or hate) everyday things, Basic Books, New York 2004.
• Pilelechaty A., Wielkie zero w kampanii Dove, "Marketing & More" 2007, No. 5, pp. 50-52.
• Russell J.Th., Lane W.R., Reklama według Ottona Kleppnera, Wydawnictwo Felberg SJA, Warszawa 2000.
• Ryłko-Kurpiewska A., Dzieci jako odbiorcy reklam telewizyjnych, GWP, Gdańsk 2008.
• Samek M., Zmierzch ery konsumenckiej. Prosument w komunikacji marketingowej, [in:] Wierzchoń M., Orzechowski J. (eds.), Nowe trendy w reklamie. Między nauką a praktyką, Wydawnictwo SWPS "Academica", Warszawa 2010, pp. 175-197.
• Shin P.C., Unsafe driving in North American automobile commercials, "Journal of Public Health" 2005, Vol. 27, pp. 318-325, http://dx.doi.org/10.1093/pubmed/fdi049.
• Spitzer L., Amerykańska reklama jako sztuka popularna, [in:] Głowiński M. (ed.), Język i społeczeństwo, Czytelnik, Warszawa 1980, pp. 338-382.
• Szlendak T., Kozłowski T., Naga małpa przed telewizorem. Popkultura w świetle psychologii ewolucyjnej, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• Szlendak T., Pietrowicz K., Moda, wolność i kultura konsumpcji, [in:] Szlendak T., Pietrowicz K. (eds.), Rozkoszna zaraza. O rządach mody i kulturze konsumpcji, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2007, pp. 7-26.
• Ślużyński M., Najwyższy stopień przymiotnika, "Marketing przy kawie" 2004, No. 68, http://www.marketing-news.pl/theme.php?art=189.
• Teck T.H., Lim N., Camerer C.F., How "psychological" should economic and marketing models be?, "Journal of Marketing Research" 2006, Vol. 43, No. 341-344, http://dx.doi.org/10.1509/jmkr.43.3.341.
• Toscani O., Reklama. Uśmiechnięte ścierwo, Agencja Wydawnicza DELTA, Warszawa 1997.
• Urbański R., Hyperspace Audi A8, reklama czy dzieło sztuki, "Foto" 2011, No. 3, pp. 22-27.
• Zientek H., Zobacz tego blondyna, jak posuwa! "Marketing przy kawie" 2003, No. 16, http://www.marketing-news.pl/article.php?art=94.
• Zurbriggen E., et al., Report of the APA Task Force on the Sexualization of Girls, Report of the APA 2007, http://www.apa.org/pi/wpo/sexualization.html.

Keywords

commercial advertisements; social changes; cultural changes; social impact of commercial advertisements; cultural impact of commercial advertisements; consumer education